Boodschappen doen in de supermarkt wordt steeds minder aangenaam door de stijgende prijzen. Klimaatverandering speelt een grote rol in deze prijsstijgingen.
Wetenschappers verwachten dat wereldwijde oogsten op termijn tot 20 procent lager zullen uitvallen, wat resulteert in hogere prijzen voor de consument.
Voedselprijzen en Klimaatverandering
Voedselprijzen fluctueren altijd door factoren zoals droogte, overstromingen of plagen. Terwijl overvloedige oogsten voorheen de prijzen konden laten dalen, zullen deze steeds zeldzamer worden door de groeiende impact van klimaatverandering.
Boeren wereldwijd staan voor steeds grotere uitdagingen zoals extreme hitte, overstromingen en langdurige droogte.
Impact op Olijfolie en Basmatirijst
De prijs voor een liter olijfolie is in een jaar tijd sterk gestegen door aanhoudende droogte en hoge temperaturen in Zuid-Europa. Deze omstandigheden zorgen ervoor dat de olijven nauwelijks groeien.
Dit is geen eenmalige gebeurtenis; klimaatverandering zal in het zuiden van Europa leiden tot nog meer droogte en hitte, wat resulteert in blijvend lagere opbrengsten voor olijfolieboeren.
In Pakistan mislukten de oogsten door enorme overstromingen en India verbood de export van basmatirijst vanwege tegenvallende oogsten om voldoende rijst voor de eigen bevolking te behouden.
Ook de koffieoogst in Vietnam, cacao in Ghana en sinaasappels in Brazilië hebben te lijden onder extreem weer, wat zorgt voor tegenvallende oogsten.
Voorspellingen voor de Toekomst
Wetenschappers waarschuwen voor steeds meer weersextremen die de oogsten bedreigen. Rijst, sojabonen, tarwe en maïs, belangrijke voedselgewassen, zullen de gevolgen van de opwarming van de aarde voelen. Richting het einde van deze eeuw kunnen oogsten tot wel 20 procent lager uitvallen.
Stijgende Vraag en Prijzen
De wereldbevolking blijft groeien en de welvaart neemt toe, wat de vraag naar voedsel verhoogt en leidt tot hogere prijzen.
Hogere prijzen voor soja leiden bijvoorbeeld tot hogere prijzen voor veevoer, en dus hogere vleesprijzen. In het Verenigd Koninkrijk bleek in 2023 een derde van de stijging van voedselprijzen te wijten aan klimaatverandering.
Verwachte Invloed op Inflatie
Onderzoekers van de Europese Centrale Bank (ECB) onderzochten de invloed van klimaatverandering op voedselprijzen in 121 landen wereldwijd. In 2035 kan de hogere voedselprijs tot wel 1,18 procent hogere inflatie per jaar veroorzaken.
Voedselinflatie kan zelfs oplopen tot 3,2 procent. Dit effect komt bovenop andere prijsstijgingen, wat het gevoel van inflatie bij consumenten versterkt.
Ongelijke Gevolgen van Hogere Voedselprijzen
In rijke landen zoals Nederland kunnen consumenten hogere prijzen betalen en kan het land voedseltekorten op de wereldmarkt aanvullen. Echter, in landen met lage inkomens betalen mensen de hoogste prijs.
Jacqueline Persson, klimaatlobbyist bij Oxfam Novib, benadrukt dat rijke landen die de meeste CO2 uitstoten, het minst geraakt worden door klimaatverandering. Lage inkomenslanden rond de evenaar hebben geen financiële reserves om hun burgers te compenseren voor de gevolgen van klimaatverandering.
Uitdagingen voor Lage-Inkomenslanden
In Afrika, Zuidoost-Azië en Midden-Amerika zijn veel mensen afhankelijk van zelfvoorzienende landbouw. Mislukte oogsten hebben grote gevolgen voor kleine boeren die geen reserves hebben.
Stedelingen met lage inkomens besteden tot wel 75 procent van hun inkomen aan voedsel, wat door hogere prijzen onbetaalbaar wordt.
Wrang Effect van CO2-reductiemaatregelen
Maatregelen om de uitstoot van CO2 te verminderen hebben ook negatieve effecten op lage-inkomenslanden. Het verbouwen van gewassen voor biobrandstoffen verdringt de teelt van voedselgewassen. Als voedsel zou worden verbouwd in plaats van biobrandstoffen, zou dit voldoende zijn om 1,6 miljard mensen te voeden.
Initiatieven voor Duurzaam Voedsel
Oxfam Novib heeft een groot project opgezet waarbij boeren samenwerken om gewassen te kweken die beter bestand zijn tegen klimaatverandering. Zo kunnen ze toch voedsel blijven produceren. Het veranderende klimaat biedt ook kansen, zoals wijnbouw in nu nog te koude streken. Wie weet kan Nederlandse prosecco straks de wereld veroveren.
Via: AD